Ishami rya Polisi rishinzwe kurwanya Ibiyobyabwenge (ANU) rikorera mu Karere ka Gasabo na Kicukiro ryafashe abantu batatu bacuruza ibiyobyabwenge by’urumogi na kanyanga.
Aba bagabo bafashwe ku wa 31 Nyakanga 2025. Umwe muri aba bagabo ufite imyaka 40 wo mu Murenge wa Jabana mu Kagali ka Kidashya, yafatiwe mu rugo iwe afite ikilo cy’urumogi na litiro 6,5 za kanyanga yacuruzaga.
Abandi babiri barimo uw’imyaka 38 n’uwa 40 bafatiwe mu Karere ka Kicukiro mu Murenge wa Gahanga bafite ibilo bine by’urumogi na bule 176.
Umuvugizi wa Polisi mu Mujyi wa Kigali, CIP Wellars Gahonzire, yabwiye IGIHE ko bose bafungiye kuri sitasiyo z’aho bafatiwe kugira ngo bakorerwe dosiye bajyanwe mu bugenzacyaha.
Ati “Polisi ifatanyije n’izindi nzego z’umutekano ndetse n’abaturage, yahagurukiye abantu bacuruza ibiyobyabwenge by’urumogi na kanyanga mu Mujyi wa Kigali ndetse n’ahandi hose mu gihugu kuko byagaragaye ko bigira ingaruka ku buzima bw’abaturage ndetse no guhungabanya umutekano ku babinyweye. Ikindi ni uko binabujijwe mu Rwanda kandi bihanwa n’amategeko.”
CIP Gahonzire yasabye abishora mu biyobyabwenge kubireka kuko amayeri yose bakoresha yamenyekanye.Ati “Nibashake ibindi bakora kuko ibiyobyabwenge bitagukiza ahubwo byagusubiza inyuma.”
Hari uwafatanywe ikilo cy’urumogi na kanyanga muri Gasabo
Abandi bafatanywe urumogi bacuruzaga muri KicukiroIkoreshwa ry’urumogi mu Rwanda ni ikibazo gihangayikishije cyane cyane mu rubyiruko rwinshi rukunze kurukururwa n’irari ry’amafaranga cyangwa ingeso mbi zituruka ku mico mibi. Urumogi ni ikiyobyabwenge kizwi mu ndimi z’amahanga nka Cannabis sativa. Ni igihingwa gikoreshwa n’abantu bamwe mu rwego rwo kwinezeza ariko bikagira ingaruka mbi ku buzima bw’umuntu cyane cyane ku bwonko no ku mitekerereze
Mu Rwanda ikoreshwa n’icuruzwa ry’urumogi ni icyaha gihanwa n’amategeko. Nubwo hari ibihugu byatangiye kurwemerera nk’umuti cyangwa mu zindi nyungu z’ubukungu nk’uko bigenda muri Leta Zunze Ubumwe za Amerika na Canada mu Rwanda ruracyafatwa nk’ikiyobyabwenge kitemewe. Abantu barukoresha cyangwa barucuruza bashobora gufungwa imyaka myinshi ndetse bagacibwa n’amande akomeye
Itegeko No 68/2018 ryo kuwa 30 Kanama 2018 riteganya ibyaha n’ibihano muri rusange rivuga ko umuntu ukoresha urumogi afungwa igihe kiri hagati y’umwaka umwe n’imyaka ibiri agacibwa n’ihazabu kuva ku bihumbi magana atanu kugeza kuri miliyoni imwe. Umuntu urucuruza agafatwa arutanga acuruza arutunda cyangwa arubika ahanishwa gufungwa hagati y’imyaka 20 na 25 n’ihazabu iri hagati ya miliyoni 20 na miliyoni 30 z’amafaranga y’u Rwanda. Iyo byakozwe n’umutwe w’abantu benshi cyangwa bigateza ibibazo bikomeye mu muryango nyarwanda igihano gishobora kugera ku gifungo cya burundu
Urumogi usanga rukunze kwinjizwa mu gihugu ruturutse mu bihugu bituranyi cyane cyane Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo n’u Burundi. Udukarito n’imifuka yarwo binyuzwa mu nzira zitemewe n’amategeko hakoreshejwe abashoferi cyangwa abandi bantu babigize umwuga. Tumwe mu turere tumaze kumenyerwa kuba inzira y’urumogi ni Rubavu Rusizi Nyabihu Nyarugenge na Kirehe. Aho ni ho usanga hafatwa abantu benshi bari mu bikorwa bijyanye narwo
Imibare itangwa na Polisi y’u Rwanda n’urwego rw’igihugu rw’ubugenzacyaha RIB igaragaza ko buri mwaka hafatwa abantu barenga magana atanu bashinjwa gukoresha cyangwa gucuruza urumogi. Abenshi muri bo ni urubyiruko ruri hagati y’imyaka 18 na 30. Urumogi ni kimwe mu biyobyabwenge bigira uruhare mu guteza ibindi byaha bikomeye nko gukubita no gukomeretsa gufata ku ngufu kwangiza umutungo n’ubujura
Ikoreshwa ry’urumogi rifite ingaruka zikomeye ku buzima bw’umuntu. Abarukoresha igihe kirekire bashobora kurwara indwara zo mu mutwe nko guhuzagurika kwibagirwa kwihangana gukeya no kugira imyitwarire idasanzwe. Hari n’abarugeraho bakajya mu bikorwa by’ubugizi bwa nabi nk’ubujura guhohotera abandi cyangwa no kwica. Ibyo byose bituma habaho icyuho mu muryango bigasenya uburere n’ubusabane hagati y’abantu
Guverinoma y’u Rwanda yashyizeho ingamba nyinshi mu rwego rwo guhangana n’iki kibazo. Polisi n’izindi nzego zishinzwe umutekano zakajije ingamba zo gufata no guta muri yombi abacuruza n’abatunda urumogi. Hakozwe ubukangurambaga mu mashuri no mu bitangazamakuru bigamije kwigisha abaturage cyane cyane urubyiruko ingaruka mbi z’ibiyobyabwenge. Hashyizweho n’amategeko akomeye agamije gutanga ubutumwa bukomeye ku bantu bose bifuza kwinjira muri ubwo bucuruzi
Hari kandi ingamba zo gufasha abamaze kwibasirwa n’urumogi binyuze mu bigo byakira ababayeho nabi kubera ibiyobyabwenge bakavurwa bagasubizwa mu buzima busanzwe. Aho bahabwa ubufasha bw’ihungabana inyigisho z’imyitwarire no kongera kwinjizwa mu muryango nyarwanda
Bamwe mu rubyiruko bavuga ko bajya mu biyobyabwenge kubera ubushomeri ubukene n’igitutu cy’abo babana. Hari n’abahendwa n’amafaranga y’amasenti ahabwa n’ababashora mu bucuruzi bw’urumogi batabizi ko bibakururira ibihano bikomeye
Mu gihe ibihugu bimwe bitangiye kuganira ku ikoreshwa ry’urumogi mu buryo bw’ubuvuzi cyangwa ubukungu nk’uko bikorwa muri Canada u Rwanda rwo ruracyari ku murongo w’ubwirinzi bukomeye. Ibihugu biri muri amasezerano mpuzamahanga nk’aya Single Convention on Narcotic Drugs byemera ko urumogi ari ikiyobyabwenge kitemewe kandi kigomba gukumirwa uko byagenda kose
Mu gusoza birakwiye ko buri wese amenya ko kwishora mu ikoreshwa cyangwa ubucuruzi bw’urumogi bimugiraho ingaruka zikomeye haba ku buzima bwe ku muryango we ndetse no ku gihugu muri rusange. Kugira ngo turwanye uru rugomo hakenewe ubufatanye hagati y’inzego z’umutekano ababyeyi abarimu abayobozi b’amadini ndetse n’urubyiruko ubwaryo kugira ngo rwiheshe agaciro rwirinda ibishuko by’amafaranga yihuse aturutse mu biyobyabwenge