27.1 C
Rwanda
Saturday, August 2, 2025

Rwanda DR Congo Amasezerano Mashya y’Ubufatanye mu Bukungu Ari mu nzira y’ iterambere

Date:

spot_img

Mu gihe amahoro akomeje kugaruka mu karere k’ibiyaga bigari, igihugu cya Rwanda n’icya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (RDC) biri gutegura amasezerano mashya y’ubufatanye mu rwego rw’ubukungu, cyane cyane mu bijyanye n’ubucukuzi bw’amabuye y’agaciro, ubuhinzi, ingufu, ubwikorezi, ubuzima rusange n’ubukerarugendo.

AFRIZUM Politics https://afrizum.com/wp-content/uploads/2025/08/Tenue-dun-sommet-de-chefs-dEtats-au-Kenya-face-a-la-situation-securitaire-en-RDC-_-Editions-Afrique.jpg

Ibi byose bikubiye mu cyemezo cyashyizwe hanze n’Ishami ry’Amerika rishinzwe Ububanyi n’Amahanga ku wa 1 Kanama 2025, gishingiye ku masezerano y’amahoro y’imikoranire yashyizweho umukono ku wa 27 Kamena 2025, ubwo Amerika yabaye umuhuza hagati y’ibi bihugu byombi. Aya masezerano ni kimwe mu byitezweho kongera guhuza ibi bihugu byigeze kugirana ibibazo bikomeye bya dipolomasi n’umutekano, bishingiye ku mitwe yitwaje intwaro n’ubucukuzi bw’amabuye y’agaciro mu buryo butemewe.

Mu itangazo ryasohowe n’Amerika, havugwamo ko Rwanda na RDC biteguye kugera ku bufatanye bwubakiye ku nyungu rusange, guteza imbere ubukungu bufatika, kongera amahirwe yo gushora imari, no kunoza imikoranire n’indi mishinga y’iterambere rishingiye ku karere no ku rwego mpuzamahanga.

Ubu bufatanye buzashyirwa mu bikorwa binyuze muri gahunda nshya yiswe “Regional Economic Integration Framework (REIF)”, izaba ari urufunguzo mu guteza imbere ibikorwa by’ubukungu binyuze mu masezerano atandukanye azagenda ashyirwaho umukono hagati y’impande zombi.

Muri iki gihe, Rwanda ifite ubunararibonye mu bucukuzi bw’amabuye y’agaciro nk’icyuma cya Tungstène, icukurwa cyane cyane mu karere ka Nyakabingo, kazwiho kuba kamwe mu dutanga ku bwinshi aka kinyabutabire muri Afurika. Ibi bihugu byombi birateganya guteza imbere ubucukuzi bushingiye ku mategeko, bufitiye akamaro abaturage n’ubukungu bw’akarere.

AFRIZUM Politics https://afrizum.com/wp-content/uploads/2025/08/Tenue-dun-sommet-de-chefs-dEtats-au-Kenya-face-a-la-situation-securitaire-en-RDC-_-Editions-Afrique.jpg

Muri REIF, Rwanda na RDC bazafatanya guhangana n’ibikorwa binyuranyije n’amategeko bijyanye n’icukurwa, itwara, icuruzwa n’itunganywa ry’aya mabuye. Intego ni ugushyiraho urwego mpuzamahanga rwizewe rutanga akazi gafatika, ariko nanone kikaba kitica ibidukikije kandi kidahungabanya umutekano.

Ibi bihugu byombi byemeje ko ingengo y’imari iva mu bucukuzi igomba kugirira akamaro abaturage, binyuze mu bikorwa remezo, uburezi, ubuvuzi n’ibindi bikorwa by’iterambere.

Ubundi bufatanye bw’ingenzi burimo umushinga wa Ruzizi III, uzatanga umuriro w’amashanyarazi hagati y’ibi bihugu byombi. Uyu mushinga urateganywa mu mugambi wo kongera imbaraga z’amashanyarazi ku ruganda no ku rwego rw’ingo, bikagabanya ubukene mu bikorera no mu ngo z’abaturage.

Harimo kandi gufatanya mu kubyaza umusaruro methane yo mu Kivu, igakoreshwa mu gutanga amashanyarazi. Ubu bushobozi bushobora kwifashishwa mu kongera umusaruro w’inganda no kugabanya gukoresha ibicanwa byangiza ibidukikije.

Ibihugu byombi bifite intego yo kubaka ibikorwa remezo bihuriweho, birimo imihanda, amabarabara y’ubwikorezi rusange n’imizigo, inyubako z’ibicuruzwa (magasins), ibiraro n’ibindi. Ibi bizafasha mu koroshya ubuhahirane, gutwara abantu n’ibicuruzwa hagati y’ibi bihugu no hanze yabyo.

Ubu bufatanye kandi buzatanga amahirwe mashya yo gushora imari ku bikorera bashobora gushyira amafaranga mu mishinga iremewe kandi irambye, itanga inyungu ku bihugu byombi.

idarapo rya RDC Cong

afrizum image

idarapo ty igihugu cy urwanda

Rwanda na RDC byiyemeje gushyiraho uburyo bwo gufatanya mu kurinda pariki z’igihugu no kubungabunga ibidukikije, binyuze mu guhuza amategeko, gukaza umutekano w’inkengero z’ahantu ndangagaciro, no kurwanya ibikorwa by’ubushimusi.

Harimo kandi gahunda yo guteza imbere ubukerarugendo buhuza imipaka, aho ba mukerarugendo bashobora gusura impande zombi z’ibice birimo ingagi, amashyamba ya kimeza n’ibindi byiza nyaburanga biri ku butaka bw’ibi bihugu.

Ibihugu byombi byavuze ko bizashyiraho uburyo bwo korohereza ibigo by’ubukerarugendo gukora, harimo kugabanya imisoro, koroshya urujya n’uruza rw’abakerarugendo no gufasha abikorera kugira uruhare rugaragara mu iterambere ry’uru rwego.

Rwanda na RDC byiyemeje gufatanya mu guhangana n’indwara zambukiranya imipaka nka malariya, Ebola, Covid-19, n’izindi, binyuze mu guhuza uburyo bwo gukumira no kwita ku buzima bw’abaturage bo ku mipaka.

Mu ntego zitanzwe harimo gushyiraho uburyo buhoraho bwo gusangira amakuru ajyanye n’ubushakashatsi, kwirinda ibyorezo n’imitangire ya serivisi z’ubuzima. Ibi bizafasha mu gutuma habaho ubwirinzi bw’ibihugu byombi ku buryo butagoye no gufasha abaturage kubona serivisi hafi y’aho batuye.

Ubu bufatanye bushobora no gufungura amahirwe mashya yo gushinga inganda z’ubuvuzi n’ubucuruzi bushingiye ku buvuzi, bigahuza abashakashatsi, abanyeshuri, ibigo n’abikorera bo mu bihugu byombi.

Amasezerano nyirizina agenga REIF azashyirwaho umukono mu gihe kiri imbere, ariko ibihugu byombi byamaze kugaragaza ko bizubahiriza ubusugire bw’amategeko n’inzego byemewe. Bivuze ko buri gihugu kizagumana ubusugire bwacyo, ariko kigakorana n’ikindi mu buryo buhamye, bwubakiye ku masezerano yemewe.

Ni ubufatanye bushobora guhindura isura y’akarere, bukazamura imibereho y’abaturage, bukongera icyizere hagati y’ibi bihugu byombi, kandi bukagabanya imvururu zakunze kuranga agace k’ibiyaga bigari.

Iri ni isomo rikomeye ku bindi bihugu byo muri Afurika, aho ibihugu bibiri byahoze bikorana nabi bishobora kwicara hamwe bikubaka ejo hazaza hahuriweho. Rwanda na RDC niba bashyize hamwe imbaraga, bashobora kuba urugero rwiza rw’uko amahoro, ubufatanye n’ubwubahane bishobora kubyara iterambere rirambye.

Subscribe

- Never miss a story with notifications

- Gain full access to our premium content

- Browse free from up to 5 devices at once